ΕΞΥΠΝΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ

By Αλέξανδρος Γκούβερης
5,704 comments
November 8, 2020
4 Λεπτά Δίαβασμα
Μέσα Στο Εξυπνες Συμβάσεις

Με την δημιουργία της Blockchain πλατφόρμας Ethereum το 2015 έγινε η εισαγωγή της ένοιας των έξυπνων συμβολαίων (Smart Contracts).

Τα Εξυπνα Συμβόλαια, είναι κανονικά συμβόλαια αλλά σε ψηφιακή μορφή, δηλαδή προγράμματα. Προγράμματα τα οποία ενεργοποιούνται και εκτελούνται όταν ικανοποιηθούν συγκεκριμένες συνθήκες αυτόματα.

Το όνομα “Έξυπνα Συμβόλαια” το επινόησε ο Nick Szabo το 1994. Τα έξυπνα συμβόλαια προσφέρουν 2 κύριες λειτουργίες, ασφάλεια και μείωση κόστους. Με την εμφάνιση του Blockchain και με την ιδέα ότι προγράμματα μπορούν να εκτελούνται σε ένα ασφαλές περιβάλλον, τα έξυπνα συμβόλαια γίνανε πραγματικότητα. Τα έξυπνα συμβόλαια ενεργοποιούνται αυτόματα απο υπολογιστές και οι κινήσεις καταγράφονται στο blockchain καθιστώντας την πληροφορία αμετάβλητη και αδιαμφισβήτητη.

Πιο αναλυτικά

Ένα έξυπνο συμβόλαιο είναι ένα πρόγραμμα το οποίο εκτελείται πάνω σε υποδομή blockchain και περιέχει κανόνες που οι συμμετέχοντες έχουν συμφωνήσει να τηρούν στις μεταξύ τους συναλλαγές. Όταν οι προκαθορισμένες προϋποθέσεις ενός έξυπνου συμβολαίου ικανοποιηθούν, το συμβόλαιο ενεργοποιείται αυτόματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εκτέλεση των ενεργειών που προδιαγράφει το συμβόλαιο μεταξύ των εμπλεκομένων μελών βάσει ενός καταγεγραμμένου αλγορίθμου και συμπληρωματικών δεδομένων που καθορίζουν τη συμπεριφορά του συμβολαίου τη στιγμή που ενεργοποιείται.

Ο όρος έξυπνο συμβόλαιο είναι μάλλον ατυχής καθώς δεν πρόκειται ούτε για κάτι έξυπνο ούτε για συμβόλαιο. Ο λόγος για τον οποίο δεν μπορεί να θεωρηθεί έξυπνο είναι διότι απλά αποτελεί αποτύπωση της«εξυπνάδας» του προγραμματιστή του λογισμικού τη δεδομένη στιγμή που γράφει το πρόγραμμα και που έχει ήδη συμφωνηθεί. Συνεπώς, δεν έχει τη δυνατότητα προσαρμογής σε νέες ή πρωτόγνωρες καταστάσεις που αποτελεί βασικό συστατικό της έξυπνης (νοήμονος) συμπεριφοράς. Από την άλλη μεριά αν και χρησιμοποιείται ο όρος «συμβόλαιο» δεν θα πρέπει να συγχέεται με την έννοια του νομικού συμβολαίου που γίνεται αποδεκτό από δικαστήρια ή εποπτικέςαρχές κρατών. Ωστόσο, δεν είναι απίθανο στο μέλλον να υπάρξει ομογενοποίηση έξυπνων συμβολαίων και συμβολαίων με νομική ισχύ καθώς η τεχνολογία των έξυπνων συμβολαίων θα ωριμάζει.

Πλεονεκτήματα έξυπνων συμβολαίων

Το κύριο πλεονέκτημα των έξυπνων συμβολαίων είναι ότι μειώνουν δραματικά τα κόστη συναλλαγών. Ένα έξυπνο συμβόλαιο ορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που τα συμμετέχοντα μέλη συμφωνούν να τηρούν. Ο έλεγχος τήρησης των υποχρεώσεων και η επιβολή του δικαιώματος που αποκτά κάθε μέλος δια του συμβολαίου διεκπεραιώνονται από ένα δίκτυο υπολογιστών τη στιγμή που οι προϋποθέσεις ικανοποιούνται. Με αυτό τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα σύναψης συμβολαίων με μέλη για τα οποία δεν υπάρχουν πληροφορίες πρότερης φερεγγυότητας καθώς και η πραγματοποίηση συναλλαγών που εμπλέκουν ποσά που δεν θα δικαιολογούσαν το κόστος και φόρτο σύναψης συμφωνιών εάν επρόκειτο να προχωρήσουν με τον παραδοσιακό τρόπο. Τα έξυπνα συμβόλαια λειτουργούν συνεχώς και δεν επιβάλουν περιορισμούς διαθεσιμότητας που σχετίζονται με χρόνο ή τοποθεσία.

Τα έξυπνα συμβόλαια ελέγχουν σε πραγματικό χρόνο τη συμμόρφωση των μελών. Προκειμένου να λάβουν πληροφορίες από τον «εξωτερικό» κόσμο ενδέχεται να χρειάζονται πηγές εξωτερικής πληροφόρησης που αναλαμβάνουν να προμηθεύσουν τις απαιτούμενες πληροφορίες (π.χ. καιρικές καταστάσεις). Τα έξυπνα συμβόλαια είναι αυτό-επαληθευόμενα, αυτό-εκτελέσιμα και μη παραβιάσιμα. Τυπικές περιπτώσεις χρήσης τους είναι περιπτώσεις στις οποίες τα μέλη που επιθυμούν να συνάψουν συμβόλαιο  δεν είναι γνωστά μεταξύ τους και δεν εμπιστεύονται κατ’ ανάγκη το ένα το άλλο. Μπορούν να παρακάμψουν διαμεσολαβητές και μέσω του blockchain να προσφέρουν την απαιτούμενη ασφάλεια.

Παράδειγμα:

Ένα φορτηγό μεταφέρει ευπαθή προϊόντα απο το μέρος Α στο Β. Το συμβόλαιο μεταφοράς λέει ότι η θερμοκρασία δεν πρέπει να ανέβει πάνω απο τους -10 βαθμούς κελσίου. Αν για κάποιο λόγο η θερμοκρασία ανέβει και γίνει -8 βαθμοί κελσίου τότε αυτόματα ένας αισθητήρας ενημερώνει το Blockchain και ένα έξυπνο συμβόλαιο “ξυπνάει” και καταγράφει την κίνηση αυτή. Ο τελικός παραλήπτης γνωρίζει ότι η θερμοκρασία μεταβλήθηκε και μπορεί να ασκήσει ποινικές ρήτρες όπως ορίζει το συμβόλαιο που έχει συμφωνήσει.

Συμπέρασμα

Το γεγονός ότι ο κώδικας του έξυπνου συμβολαίου τρέχει πάνω στο blockchain κάνει την παραποίηση της πληροφορίας ουσιαστικά αδύνατη. Επίσης η κατανεμημένη δομή του προγράμματος και η ταυτόχρονη εκτέλεση αυτού σε όλους τους κόμβους του δικτύου αποτρέπει την εκτέλεση του απο ένα κόμβο ο οποίος θα έχει πέσει θύμα κυβερνο επίθεσης και θα έχει αλλοιωθεί.

Το έξυπνο συμβόλαιο αφού αποθηκευτεί και αναπτυχθεί, η αυτόνομη εκτέλεση είναι εγγυημένη.

Αυτό είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό όταν μιλάμε για ψηφιακή εμπιστοσύνη. Ωστόσο, απαιτεί μεγάλη προσοχή στη δοκιμή και την διόρθωση των έξυπνων συμβολαίων, καθώς μεταγενέστερες αλλαγές είναι αδύνατες.

FacebookTwitter

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Αλέξανδρος Γκούβερης
ΔΕΣ ΟΛΑ ΤΑ ΑΘΡΑ

5,704 comments